banner
Thứ 5, ngày 14 tháng 11 năm 2024
Văn hóa người Dẻ Triêng qua nhạc cụ Đinh Tút
26-3-2013

Trong số các loại nhạc cụ như Cồng chiêng, ta len, ta lét, ting ning… thì Đinh Tút là một loại nhạc cụ trông rất đơn giản, nhưng âm thanh của nó thì vô cùng du dương và thú vị.

Đinh Tút được làm từ ống nứa, hai bên miệng ống được các nghệ nhân gọt dũa một cách khéo léo tạo thành một hình tam giác, để thổi; còn đầu kia của ống vẫn được bịt kín bằng mắt nứa. Biểu diễn Đinh Tút thường không đơn lẻ từng chiếc mà bằng cả một “giàn”, gồm nhiều chiếc to, nhỏ, dài, ngắn khác nhau, và âm thanh cũng du dương trầm bổng khác nhau.Người già kể lại rằng, trước đây, đồng bào người Triêng thường gieo trồng bằng hình thức chọc, tỉa. Các cặp vợ chồng rủ nhau lên nương, người chồng thì chọc lỗ, còn người vợ thì trỉa lúa với những chiếc ống nứa dùng để đựng lúa. Giữa núi rừng đại ngàn lộng gió, gió lùa vào những chiếc ống nứa đó tạo thành một hợp âm đa dạng, thú vị. Từ đó, bằng tài năng, bằng tâm hồn của những người nghệ nhân, đồng bào dân tộc Triêng đã sáng tạo ra loại nhạc cụ độc đáo này. Không có ngôn ngữ nào “giải mã” được một cách cụ thể những âm vang ngân nga của Đinh Tút nói gì, chỉ biết rằng, khi nghe Đinh Tút, ta sẽ thật sự cảm thấy thoải mái, nhẹ nhõm, như đang đứng giữa đại ngàn tiếng gió thổi, tiếng cây cối vươn mình đâm chồi, nảy lộc. Chính vì vậy, Đinh Tút thường được biểu diễn vào những ngày lễ hội, mùa xuân, mùa vui của cộng đồng.Không chỉ đặc biệt ở nguồn gốc ra đời, ở âm thanh trầm bỗng, du dương, khác lạ, Đinh Pút còn đặc biệt ở cách trình diễn: Các nghệ nhân nam phải mặc trang phục truyền thống của nữ và đi lom khom, nhấp nhô, vừa đi vừa thổi, trông như những người phụ nữ đang đi trỉa lúa ở trên nương vậy.Về tín ngưỡng, người Triêng cho rằng, khi thổi Đinh Tút, các nghệ nhân nam phải “giả gái” để “nàng lúa” không thấy xấu hổ, nàng lúa sẽ về, thóc sẽ đầy kho, đời sống bà con vì thế sẽ được no ấm…Đôi khi lịch sử không chỉ nằm ở những trang ghi chép chính luận khô khan, mà nó còn có ngay trong đời sống âm nhạc, nghệ thuật. Thật vậy, với Đinh Tút, ta không chỉ nghe được những âm thanh trầm bỗng độc đáo, mà còn ghi dấu bao nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào dân tộc Triêng ở huyện Ngọc Hồi. Ở đó, ta thấy được cuộc sống lao động sản xuất và tín ngưỡng đa thần của họ; và quan trọng hơn, ở đó, ta hiểu rằng, họ không chỉ là những người nông dân cần cù, chăm chỉ trên nương rẫy, mà họ còn như những nghệ sỹ đa tài, yêu âm nhạc, yêu núi rừng, yêu cuộc sống, quê hương.

NTT
Số lượt xem:4507
Bài viết liên quan:
Trang chủ|Đăng nhập
TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ HUYỆN NGỌC HỒI - TỈNH KON TUM
Cơ quan chủ quản và Bản quyền thuộc về UBND huyện Ngọc Hồi
Quản lý và nhập thông tin: Văn phòng HĐND-UBND huyện, đường Phạm Văn Đồng - thị trấn Plei Kần - huyện Ngọc Hồi - tỉnh Kon Tum;
Điện thoại: Chánh Văn phòng HĐND và UBND huyện - 02603. 504.577;
Email: ubnd.ngochoi@chinhphu.vn.

 

Chung nhan Tin Nhiem Mang

1806409 Tổng số người truy cập: 345 Số người online:
Phát triển:TNC