Đi em! Plei Kần đã dậy từ rất sớm, đón những xe hàng tấp nập từ Kon Tum, Thành phố Hồ Chí Minh, những gánh rau xanh ngắt từ Đắk Kan, Đắk Xú, tiễn hành khách xuôi Quy Nhơn, Đà Nẵng, ngược Pắc Xế, Sê Kông. Ngày thênh thang những cung đường mới tinh tươm phía Tây, phía Nam, mở rộng không gian, phôi thai những khu đô thị mới, kết nối trung tâm với khắp nẻo thôn làng.

Nhộn nhịp quá có làm em ngơ ngác, thôi ta dắt nhau về thăm Dục Nông xưa, nghe già làng kể chuyện chiến thắng Đắk Xiêng, Tà Póc, ghé Đắk Răng ăn cơm lam, cá nướng, em học dệt thổ cẩm, anh tập đánh cồng chiêng. Ngược Pô Kô, những chiếc cầu treo rung rinh như tơ trời vắt ngang sông nước, những bãi bờ mơn mỡn ngô non, những chiếc thuyền độc mộc thong dong tay lưới sớm, không còn dấu vết nào cơn bão dữ năm xưa. Mọi thứ đang lặng sẽ sinh sôi mùa ấm áp, như mắt cười học sinh Trường phổ thông dân tộc bán trú Đắk Ang, như cụ già Dục Nhầy thảnh thơi nhấp rượu cần xem truyền hình số.

Ngọc Hồi về đêm (ảnh nguồn Internet)

Đi em! Đắk Hniêng yên bình tranh thủy mặc, ta khẽ chạm tay vào cột mốc ba biên, nghe hồn núi sông thầm thỉ, chợt nghĩ tình người biên giới chỉ mong manh, như tiếng chuông nơi bảo tháp chợt xa chợt gần kia nhắc nhớ điều chi. Những gian hàng miễn thuế làm em rối rít, những container hàng nối nhau qua cửa khẩu làm anh say sưa toan tính. Đi em! xem Đắk Kan làm nông thôn mới, đường bê tông dẫn đến tận đồng xa, điện thắp sáng đến từng căn nhà rẫy. Sạc Ly trở mình hương đất mới. Ngọc Hải, Ngọc Tiền đêm nay đón đợi, sân phơi trăng ướt đẫm chiếu chèo.

Hết ngày rồi đã hết Ngọc Hồi đâu, nhưng phải về thôi em, về nghĩa trang thắp nén nhang dâng hương hồn liệt sĩ, cám ơn những thanh xuân đã hi sinh thầm lặng, đến mấm mồ cũng chữ trắng vô danh, cho hôm nay một ngày ta được tự hào, đắm say trên những nẻo đường quê hương mới. Thế mới biết, có lá nào xanh không qua mùa giông bão, có đủ đầy nào không qua ăm ắp gian lao. Những căn nhà mái Thái phía Nam Plei Kần và dọc đường đi Đắk Kan kia không dễ dàng có được, phải chắt chịu từng hạt cà phê. Những vườn cao su bạt ngàn khắp núi đồi kia, đất đã thấm đẫm mồ hôi, sần sùi chân tay đào từng gốc le, nhặt từng cọng rễ tranh mới có được. Phía sau bước chân em tung tăng nơi giảng đường đại học có tiếng thở dài hun hút đêm sâu của bố mẹ mùa cao su, cà phê rớt giá. Và, còn đó lắm gian nan, khi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, trồng cây gì, nuôi con gì nghĩ đã khó, làm ra bán cho ai còn khó hơn. Kinh tế thế giới cứ thỉnh thoảng sụt sùi cảm sốt, mà chúng ta đâu phải sống có một mình, đất nước thì còn bao nhiêu việc phải lo toan. Công nghệ thông tin như ngựa phi nước đại, kinh tế cần chất xám hơn tiền, liệu có xô dạt chúng ta về phía ngược hướng thời gian, khi điều kiện học hành các em ở một số nơi còn nhiều khó khăn không phải ngày một ngày hai khỏa lấp.

Chúng ta không bi quan, chúng ta không ái ngại. Nhưng đó là những điều người trẻ phải nghĩ suy, nghĩ suy nghiêm cẩn, để cùng nhau gánh vác. Ta có Đảng dẫn đường, có bạn bè giúp đỡ, có hơi thở, có khí thế cha ông, có đồng lòng, đồng sức thì khó khăn nào mà chẳng thể vượt qua. Ngọc Hồi hai mươi lăm tuổi, tuổi thanh xuân đã qua thì chộn rộn, có mơ ước rõ ràng không phải mộng mơ, tuổi có khát vọng chân chính và niềm tin đúng đắn, tuổi có sức lực căng tràn và nhiệt huyết sục sôi, sẽ bước đi tự tin và đĩnh đạc về phía ban mai lấp lánh ánh mặt trời.

Đi em, ta đi dạo tháng Mười!